در اینجا قصد داریم علاوه بر معرفی کامل عملکرد انگشت مصنوعی پا و نحوه ساخت پروتز انگشت پا، عوامل تأثیر گذار بر قیمت را بررسی کنیم. پروتز انگشت پا به منظور محافظت از بافت حساس، بهبود عملکرد و ایجاد ظاهری معمولی مورد استفاده قرار می گیرد و متناسب با بافت، رنگ، شفافیت پوست و ناخن دریافت کننده ساخته می شود تا با انگشتان موجود مطابقت داشته و ظاهری طبیعی و بی نقص را به پاهای بیمار ببخشد.
مرکز تخصصی ساخت پروتز انگشت پا کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید. با ما در ارتباط باشید
پروتز انگشت پا یا انگشت مصنوعی پا چیست؟
پروتز انگشت پا یا انگشت مصنوعی پا ساختارهایی مصنوعی هستند که جایگزین انگشت قطع شده پا می‌شوند. این پنجه‌ها از مواد گوناگون مثل چوب، لاستیک، اورتان، تیتانیوم، فایبر گلاس و فیبرهای کربنی ساخته می‌شوند. بعضی از این انگشت ها ویژگی‌های مثبت مختلفی مثل سبک بودن، قابلیت ذخیره سازی انرژی، دینامیک بودن یا پاشنه‌های با ارتفاع قابل تنظیم دارند که آنها را متمایز می‌کند و در هنگام انتخاب باید به این ویژگی‌ها توجه داشته باشید.
انواع متنوعی از طراحی‌های مختلف انگشت های پروتزی در بازار وجود دارند و ممکن است انتخاب کردن کمی دشوار به نظر برسد. به همین دلیل در این مقاله سعی بر این داریم تا برخی از پرکاربردترین انواع آن را معرفی کنیم. پس با ما همراه باشید.
انواع پروتز انگشت پا
تمام پنجه های پروتزی باید قابلیت فلکسیون پلانتار (خم کردن پا به سمت پایین یا زمین) را در مراحل مختلف راه رفتن یا حتی ایستادن داشته باشند. همچنین انگشت شست نیز باید قابل انعطاف باشد تا در مراحل انتهایی راه رفتن مشکلی ایجاد نشود.
بیماران به دلایل متفاوتی از جمله بیماری، تصادف، حوادث و موارد دیگر مجبور به قطع پنجه پا شده و ملزم به استفاده از پنجه پروتزی پا می شوند. بر اساس ناحیه قطع شده، عضو باقی مانده، نوع فعالیت فرد و موارد دیگر، بیمار می تواند از انواع مختلف پروتز استفاده نماید. در ادامه با انواع مختلف پروتز پنجه مصنوعی پا و مزایا و معایب آنها آشنا خواهید شد.
پروتز انگشت پا؛ پنجه‌های غیرمفصلی
مهم‌ترین پنجه غیرمفصلی، پنجه SACH است. این پنجه از دینامیک کمی برخوردار بوده و علت آن نیز سفتی و کوتاهی بخش کفی آن می‌باشد. طول بخش کفی این پنجه حدود ¾ پنجه‌های کربنی است. این پنجه می‌تواند به عنوان پروتز اصلی در درمان بخش عمده‌ای از موارد آمپوتاسیون به کار رود؛ اما با این حال تنها برای افرادی که میزان فعالیت بسیار کمی دارند توصیه می‌شود و سایر افراد بهتر است از پنجه‌های دیگر استفاده کنند. البته در مواردی نیز ممکن است فرد به صورت موقت و تا زمانی که آماده دریافت پنجه‌هایی با طراحی‌های پیشرفته‌تر شود از این پنجه استفاده کند.
پنجه‌های پروتزی SACH یا Solid Ankle Cushion Heel، فاقد مفصل مچ هستند؛ اما با وجود طراحی بسیار ساده، این پنجه‌ها به خوبی می‌توانند از عهده تمام عملکردهای ضروری جهت راه رفتن عادی بر بیایند. در صورتی که کفی این پنجه‌ها با یک کفی منعطف و دینامیک جایگزین شود، پنجه SACH دینامیک ایجاد خواهد شد. در این نوع از پنجه‌ها، در صورت وارد شدن فشار به بخش رویی پا، پنجه قابلیت خم شدن را خواهد داشت و اگر فشار برداشته شود، به شکل قبلی خود باز خواهد گشت.
مزایای پنجه‌های SACH:
- ضد آب
- ارزان
- با دوام
- مناسب برای افرادی با میزان فعالیت و تحرک کم
معایب پنجه‌های SACH:
- داشتن کفی سفت و غیرقابل خم شدن
- کفی کوتاه‌تر؛ به طوری که طول کفی آن ¾ طول کفی پنجه‌های کربنی است. این مساله موجب ایجاد مشکل در مرحله toe-off راه رفتن می‌شود.
- کفی غیرقابل شخصی‌سازی در پنجه‌های SACH دینامیک
- ارتفاع پاشنه غیرقابل تنظیم
- خراب شدن سریع در صورت استفاده افراد با فعالیت زیاد
پروتز انگشت پا؛ پنجه‌های مفصلی
این پنچه‌ها قادرند تا حرکات فلکسیون پلانتار و دورسال را در محدوده‌ای خاص انجام دهند. حرکت این مفاصل تنها در مقاطع ساجیتال و فرونتال انجام می‌شود و برخی از آنها حتی قادرند حرکات اینورسیون و اِوِروسیون را نیز تا حدودی انجام دهند. محصولات متعددی با درجات کیفی مختلف در بازار وجود دارند و بسته به بودجه و علاقه شما، می‌توانید آنها را تهیه نمایید.
دارا بودن حرکات مختلف پا برای پنجه‌های پروتزی مزایای مختلفی دارد. این مزایا هم شامل موارد زیبایی‌شناختی و هم کارکردی هستند. پروتزهای مفصلی که می‌توانند به خوبی حرکات پای طبیعی را تقلید کنند، عملکرد بهتری را نیز در هنگام حرکت کردن خواهند داشت و میزان رضایت از آنها بالاتر است. داشتن این محصولات باعث کاهش آسیب‌های احتمالی به زانوی پروتزی می‌شود. این پروتزها در بسیاری از آمپوتاسیون‌ها می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند؛ اما کاربرد اصلی آنها در آمپوتاسیون‌های ترانس فمورال می‌باشد.
پنجه‌های مفصلی شامل دو نوع اصلی می‌باشند:
- پنجه تک محوری
مکانیسم: این پنجه‌ها دارای حرکات فلکسیون پلانتار و دورسال می‌باشند و به همین دلیل زانو پایداری خود را حفظ می‌کند. هرچه قرارگیری پا روی زمین سریع‌تر انجام بگیرد، زانوی پروتزی پایداری بیشتری خواهد داشت.
مزایا: افرادی که آمپوتاسیون ترانس فمورال انجام داده‌اند، از پنجه‌های تک محوری بیشتری بهره را خواهند برد؛ چراکه با این پنجه‌ها انرژی مورد نیاز جهت کنترل زانوی پروتزی کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند.
معایب: پنجه‌های تک محوری به مراقبت‌های بیشتری نسبت به پنجه‌های غیرمفصلی نیاز دارند. همچنین این پنجه‌ها سنگین‌ترند و بیشتر برای افرادی که نیاز به پایداری در اطراف زانوی پروتزی دارند کاربرد دارد.
- پنجه چند محوری
مکانیسم: حرکات فلکسیون دورسال و پلانتار و نیز اینورسیون و اِوِرسیون را می‌تواند تقلید کند.
مزایا: فشارهای ناشی از راه رفتن را به خود جذب کرده و فشار داخل سوکت را کاهش می‌دهد و به این ترتیب از پوست و پروتز در برابر آسیب‌های مختلف محافظت می‌کند. این پروتزها می‌توانند برای هر فرد به صورت خاص تنظیم شوند. عملکرد آنها بهتر از پنجه‌های SACH یا تک محوری است و برای افرادی با درجه فعالیت متوسط تا زیاد می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
معایب: سنگین‌تر و گران‌تر از پنجه‌های پروتزی SACH یا تک محوری است.
پنجه های کربنی: پنجه‌هایی با پاسخ دینامیک
مکانیسم: عنصر اصلی و پایه‌ای این پنجه‌ها، طراحی خاص کفی‌های آن است. کفی‌های این پنجه‌ها از صفحات فیبر کربنی ساخته شده و قالبی ارتجاعی دارد. این طراحی به سبب شکل و مواد اولیه آن قادر است پاسخ بهتری در حین انجام فاز toe-off بدهد؛ به طوری که هنگام راه رفتن و در مرحله roll-over، انرژی وارد شده به کفی را به خوبی جذب کرده و آن را در هنگام حرکت کردن آزاد می‌کند و پا را به جلو می‌راند.
مزایا: این پروتز می‌تواند در بسیاری از آمپوتاسیون‌ها مورد استفاده قرار بگیرد؛ اما در افرادی که حد متوسطی از فعالیت را دارند کاربرد بیشتری خواهد داشت. منظور از حد متوسط فعالیت، پیاده روی‌های طولانی‌تر و تغییر جهت دادن‌های سریع‌تر است. پنجه‌های کربنی تعادل بهتری را برای افرادی که از راه رفتن فشاری استفاده می‌کنند فراهم می‌کند. این پروتزها قابل شخصی سازی بوده و به افراد این اجازه را می‌دهند تا کفش‌های با ارتفاع‌های مختلف بپوشد.
معایب: هزینه زیاد.
ویژگی های پروتز جزئی پا برای سطوح مختلف قطع عضو پا
انگشت های پا وظیفه حفظ تعادل بدن فرد هنگام ایستادن و راه رفتن را بر عهده دارند که ممکن است فرد به دلالیل متفاوتی آنها را از دست بدهد. از دست دادن پنجه پا یا نقص عضو به معنای از دست دادن توانایی راه رفتن یا ایستادن به صورت کامل نمی باشد. پس از قطع پنجه پا، به علت تغییر طول پا، راه رفتن و ایستادن بسیار دشوار است، همچنین فرد جهت احتیاط و درد، وزن بیشتر بدن را طرفی که سالم می باشد، انداخته که این کار موجب ناهنجاری در فرم پا و بدن خواهد شد.
پس از قطع عضو، بیمار با سفارش و تهیه پروتز انگشت مصنوعی پا و با مراجعه به مراکز توانبخشی، می تواند به فعالیت روتین روزانه خود ادامه داده و تعادل از دست رفته را بازیابد. در ادامه ویژگی های پروتز جزئی پا برای سطوح مختلف قطع عضو پا به اختصار لیست شده است.
- حفظ تعادل بدن
- راه رفتن طبیعی
- جایگزین پروتز با عضو قطع شده با کمترین جلب توجه
- پرداختن به فعالیت های روزانه
- جلوگیری از ایجاد ناهنجاری بدن
- بازگشت روحیه فرد
- بالا بردن اعتماد به نفس بیمار در جامعه
قطع انگشتان پا و استفاده از پروتز انگشت پا
ممکن است افراد به دلایل متعددی از جمله بیماری، تصادفات، مادرزادی و حوادث از ناحیه مچ تا پنجه های پا دچار نقص عضو شوند که ملزم به قطع انگشتان پا و استفاده از پروتز انگشت پا خواهند شد. پروتزهای سیلیکونی توسط پزشک متخصص و از بافت مصنوعی ساخته می شوند که بسیار مشابه عضو از دست رفته است و جایگزین عضو از دست رفته می گردند. پروتزها در انواع مختلف از نظر جنس ساخت و نحوه عملکرد موجود است و بیمار می تواند با استفاده از آنها بدون هیچگونه مشکلی راه برود. این پروتزها به خوبی می توانند وزن بدن فرد را تحمل کرده و به حفظ تعادل بدن کمک کنند.
مراقبت و استفاده از پنجه پروتزی سیلیکونی پا
پروتز سیلیکونی انگشت پا با پوست بدن سازگاری داشته و هوا در آن جریان دارد، بنابراین بدون هیچ گونه بوی بدی می باشد و شست و شوی آنها راحت است. جهت ماندگاری بیشتر باید به صورت مداوم و روزانه از پروتزها مراقبت کرد. برای تمیز کردن پروتزها، هنگام حمام آنها را درون آب و کف صابون قرار داده و در صورت پاک نشدن لکه ها، آنها را چند دقیقه درون آب جوشانده تا به صورت کامل لکه ها پاک شوند. با این کار طول عمر پروتزها بیش از 5 سال تخمین زده می شود. در ادامه مراقبت و استفاده از پروتز سیلیکونی به اختصار لیست شده است:
- شست و شوی مداوم پنجه پروتزی پا با آب و صابون
- مراقبت روزانه از اندام باقیمانده و پروتز
- مراقبت از عضو سالم
- صحیح پوشیدن و درآوردن پروتز
- را رفتن روی سطوح صاف و هموار
- راه رفتن بدون خطر روی پله‌ها و سطوح شیب دار
عوامل مؤثر بر هزینه پروتز پنجه پا
نیاز به انگشتان مصنوعی، ممکن است به دلیل یکی از موارد زیر باشد:
اختلالات مادرزادی یا تولد: مانند براکی متاتارسی (انگشت کوتاه غیرطبیعی پا)، سندرم باند آمنیوتیک یا سمبراكیداكتیلی (انگشتان پا از دست رفته هنگام تولد).
جراحی: قطع انگشت پا به دلیل سرطان یا برداشتن تومور.
بیماری: بیماری هایی مانند دیابت یا اسکلرودرمی که منجر به قطع انگشت پا می شوند.
آسیب تروما: آسیب های ناشی از کار، سوختگی یا آسیب های دیگر.
یکی از مهترین فاکتورهای تعیین کننده قیمت پروتز پنجه پا، جنس مواد به کار رفته در ساخت آن است. پروتز انگشتان پا معمولا با استفاده از سیلیکون ساخته می شود که این ماده منعطف، ظاهری طبیعی ایجاد می کند. در کل جهت انتخاب مواد، نیاز هر بیمار سنجیده و بر اساس شرایط شخصی آن، بهترین گزینه انتخاب می شود. در مواردی که نیاز به ساخت پروتز سفارشی باشد، قالب گیری جهت ساخت پروتزی بی نقص و مشابه با دیگر اندام ها در صدر کار قرار می گیرد که انگشت مصنوعی پا با الگوبرداری از انگشت پای مخالف ساخته خواهد شد. موارد مورد توجه دیگر در داشتن پروتزی طبیعی، طراحی و ساخت ناخن پا، در نظر داشتن رنگ پوست و دیگر الگوهای ظاهری است که کیفیت و چگونگی ساخت هر یک از این موارد بر هزینه نهایی نیز تاثیر می گذارد.
سطح آمپوتاسیون فرد چه تأثیری بر روی قیمت پروتز انگشت پا می گذارد
از دست دادن حتی یک انگشت پا، به خصوص قطع انگشت شست پا، روی راه رفتن و تعادل تأثیر می گذارد و ممکن است منجر به درد پا، زانو و مفصل ران شود. پروتز انگشت پا با حفظ وضعیت طبیعی انگشتان باقیمانده و بازگرداندن طول طبیعی آن ها، راه رفتن و راحتی فرد را بهبود می بخشد. از دست دادن یک یا چند انگشت پا لزوما به این معنی نیست که دیگر فرد قادر به راه رفتن یا حتی دویدن نخواهد بود، اما بر حفظ تعادل و ثبات تأثیر منفی می گذارد و به طور بالقوه بیومکانیک راه رفتن را تغییر می دهد.
زمانی که تنها قسمتی از انگشت از دست رفته باشد، نحوه تثبیت پروتز از طریق همپوشانی با باقی مانده اندام و روش مکش در محل صورت می گیرد. در حالتی که انگشنان پا کامل قطع شده باشند شکل پروتز و روش تثبیت آن نیز تغییر می کند. در نتیجه با توجه به تعداد انگشت های قطع شده، محل قطع شدگی و حتی انتظاراتی که داریم، نیاز به پروتزهای متفاوتی خواهد بود که طبیعتا تمامی این موارد بر روی هزینه نهایی پروتز انگشت پا مؤثر خواهند بود.
آیا دوام پروتز انگشت پا یک عامل تعیین کننده قیمت است؟
پروتز پنجه پا به عنوان جایگزینی برای بخشی یا کل اندام از دست رفته کاربرد دارد تا فرد با استفاده از آن بتواند علاوه بر حفظ تعادل و بهره بردن از دیگر قابلیت های پروتز، با داشتن ظاهری طبیعی در جامعه به ایفای نقش بپردازد. دوام پروتز انگشت پا به جنس مواد به کار رفته، چگونگی ساخت و در نظر گرفتن سطح مقاومت آن در حین طراحی و ساخت بستگی دارد که تمامی این موارد تعیین کننده قیمت پروتز پنجه پا خواهند بود. همچنین از دیگر عوامل تأثیر گذار بر دوام می توان به میزان استفاده در روز و نحوه مراقبت از آن نیز اشاره کرد.
جمع بندی
پروتز پنجه پا به عنوان جایگزینی برای اندام از دست رفته، باید دارای ویژگی ها و قابلیت هایی باشد که به شخص دریافت کننده کمک کنند تا بتواند به بهترین شکل فعالیت های شخصی و اجتماعی خود را ادامه دهد. دو فاکتور مهم در اینجا، کیفیت پروتز استفاده شده و قیمت آن است.
مرکز تخصصی ساخت پروتز انگشت پا کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید. با ما در ارتباط باشید
بیشتر بخوانید:
