بیماری ام اس یک مشکل مغزی نخاعی بوده که به جهت کاهش علائم آن، می توان از فیزیوتراپی کمک گرفت. با ما در این در این مطلب همراه باشید تا به شرح روش درمان فیزیوتراپی برای بیماران ام اس بپردازیم.
از دست دادن تعادل، ضعف عضلانی و مشکلات بینایی از جمله علائم بیماری ام اس می باشد که در برخی از افراد نسبت به نوع و شدت بیماری، این علائم برطرف شده و در برخی دیگر ماندگار می شود.
مجموعه تخصصی ارتوز و پروتز کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید. با ما در ارتباط باشید
با بیماری ام اس آشنا شوید
پیش از هر چیز قصد داریم بیماری ام اس را به طور کامل به شما معرفی کنیم و سپس به شرح علت، علائم و روش های درمان آن بپردازیم.
بیماری ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس نوعی بیماری خود ایمنی در بدن بوده و در پی آن سلول های ایمنی بدن که به باکتری ها و ویروس ها حمله می کردند، به سلول های سالم بدن (غلاف میلین عصب) حمله می کنند. ابتلا به این بیماری، سبب ایجاد التهاب در اطراف غشای عصب شده و در نتیجه عدم توانایی در عملکرد مناسب، علائم این بیماری پیشرفت خواهد کرد.
ام اس خفیف چیست؟
ابتلا به ام اس خفیف سبب می شود که فرد به حملات شدید دچار نشود، بلکه علائم ایجاد شده در این افراد ضعیف بوده و با گذشت زمان تغییر چندانی را در عملکرد بیمار ایجاد نخواهد کرد.
علائم ناشی از بیماری ام اس
علائم بیماری ام اس، در دوره های گوناگون بیماری و از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. از شایع ترین علائم ناشی از ام اس، تاثیر بر روی حرکت می باشد. در ادامه سایر علائم این بیماری را شرح خواهیم داد:
- ضعف و بی حسی در عضوهای بدن خصوصا در یک طرف بدن
- عدم هماهنگی و ناتوانی در راه رفتن و لرزش بدن
- سر گیجه
- خستگی
- اختلال در عملکرد روده و مثانه
- مشکلات بینایی از قبیل دو بینی، تاری دید و از دست دادن بخشی از بینایی
- اختلالات جنسی
- درد در بخش هایی از بدن
ام اس خاموش و علائم آن
نوعی از بیماری ام اس که در طی آن حملات سیستم عصبی به میلین سلول های عصبی به مرور زمان و آرام آرام صورت می گیرد، ام اس خاموش نام دارد که از جمله علائم آن، می توان به گز گز کردن اندام ها و سر درد، اختلال در تکلم و حافظه اشاره نمود. بنابراین در صورت مواجه شدن با چنین علائمی باید به پزشک مراجعه نمود تا پس از معاینات لازم و تشخیص بیماری، مناسب ترین روش درمان از جمله فیزیوتراپی ام اس به کار گرفته می شود.
علل بیماری ام اس
با وجود این که هنوز علت دقیقی برای بیماری ام اس مشخص نشده است، اما محققان و پزشکان عوامل زیر را بر افزایش خطر ابتلا به ام اس تاثیر گذار می دانند. این عوامل عبارتند از:
- جنسیت، سن، نژاد
- شرایط آب و هوایی و محل زندگی
- سابقه خانوادگی و ژنتیک
- کمبود ویتامین D
- سیگار کشیدن مداوم
- نحوه کارکرد سیستم ایمنی
عدم درمان بیماری ام اس چه عوارضی را به همراه دارد؟
از شایع ترین عوارض بیماری ام اس، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بروز افسردگی و بیماری صرع
- بروز مشکلاتی در حافظه
- اختلالات و مشکلات جنسی
- اختلال در کنترل روده و مثانه
- مشکلات حرکتی گاها فلج پاها
راه های تشخیص بیماری ام اس
از آن جایی که علائم این بیماری با برخی از بیماری ها مشابه می باشد، تشخیص آن خصوصا به هنگام عود اولیه دشوار می باشد. تشخیص این بیماری پس از بروز دو حمله یا بیشتر ممکن می باشد. از جمله آزمایشاتی که در تشخیص این بیماری مفید می باشد، می توان به اسکن ام آر آی، پونکسیون کمری یا نخاعی و آزمایش پتانسیل فراخوانده اشاره نمود.
درمان بیماری ام اس
تا کنون هیچ روش درمانی جهت درمان قطعی ام اس یافت نشده است و روش های درمانی ذکر شده علاوه بر مدیریت علائم، دوره های عود را کاهش داده و به کند شدن پیشرفت ام اس کمک می کنند. در ادامه انواع روش های درمان را شرح داده ایم:
درمان اصلاح کننده
امروزه داروهایی به جهت کنترل دوره های عود ام اس در نظر گرفته شده است که سازمان غذا و دارو آمریکا، این داروها را با نام FMD و به جهت درمان طولانی مدت این بیماری معرفی کرده است. به کمک این دسته از داروها، می توان از ایجاد ضایعات روی مغز و نخاع جلوگیری کرد.
داروهای کنترل کننده عود
به جهت جلوگیری از حملات شدید، داروهای کورتیکواستروئید با دوز بالا تجویز می شود. این دسته از داروها با کاهش التهاب ناشی از این بیماری، از آسیب به غلاف میلین نیز جلوگیری می کند. داروهایی که در ادامه ذکر کرده ایم نیز از آسیب عصبی جلوگیری کرده و به عنوان کند کننده ام اس از آن ها یاد می شود. این داروها به شرح زیر می باشند:
- فینگولیمود
- بتا اینترفرون
- اکرلی زومب
- گلاتیرامر استات
- آلمتوزوماب
- دی متیل فورمات
- سیپونیمود
تعویض پلاسما
در صورتی که علائم بیماری ام اس شدید و جدید باشد و استفاده از داروهای استروئیدی نیز به درمان این علائم کمک نکند، روش تعویض پلاسما به کار گرفته می شود. در این روش بخش مایع خون از سلول های خونی جدا شده و پس از مخلوط شدن با آلبومین، مجددا به بدن باز خواهد گشت.
فیزیوتراپی
از دیگر روش هایی که به بهبود علائم ام اس کمک می کند، فیزیوتراپی می باشد. تمرینات اصولی که توسط فیزیوتراپیست ارائه می شود، به حفظ قدرت و تعادل بیمار کمک شایانی خواهد کرد. همچنین به کمک این روش می توانید درد شدید را کنترل کرد و به مدیریت خستگی پرداخت.
سایر داروها جهت درمان نشانه های ام اس
داروهایی از قبیل داروی آرام بخش، داروی کاهش اسپاسم عضلانی، داروی کاهش خستگی و شل کننده های عضلانی، نشانه های ناشی از این بیماری را کاهش خواهد داد.
ارتز و بریس ام اس
استفاده از بریس های مخصوص ام اس، کمک شایانی در بهبود توانایی های حرکتی خواهد کرد. امروزه ارتز و بریس های متعددی جهت بهبود علائم این بیماری در کلینیک های ارتوپدی طراحی و تولید می شوند که با تهیه آن ها، می توان کیفیت زندگی را به طور چشمگیری افزایش داد. با ما در ادامه همراه باشید تا بیشتر به شرح روش درمان فیزیوتراپی ام اس و تاثیر آن بر روند درمان این بیماری بپردازیم.
تاثیر فیزیوتراپی بر بیماری ام اس
همان گونه که ذکر شد، فیزیوتراپی یکی از روش های درمان موثر بیماری ام اس می باشد. فیزیوتراپی عصبی ضمن بهبود حرکات بیمار، عملکرد آن ها را نیز حفظ می کند.
فیزیوتراپی ام اس به حفظ و احیای بهزیستی جسمی، صدمات روانشناختی و سایر اختلالات ناشی از این بیماری می پردازد و نقش مهمی را در بهبود سفتی عضلات، اسپاسم و بازگرداندن تعادل ایفا می کند. شایان به ذکر است که در طی جلسات فیزیوتراپی، ممکن است در صورت نیاز، نحوه استفاده از واکر، عصا یا ویلچر به بیمار آموزش داده شود.
ضرورت شرکت در جلسات فیزیوتراپی ام اس
اکر بیمار فیزیوتراپی نورولوژی را در مراحل اولیه بیماری خود به کار گیرد، می تواند ضمن محافظت و پشتیبانی از بدن تغییر یافته خود، علائم بیماری ام اس را نیز کنترل کند. فیزیوتراپی ام اس با بازیابی قدرت و استقامت تا حدودی فرد را به زندگی پیش از این عارضه باز خواهد گرداند.
بنابراین در صورت مواجه شدن با علائم اولیه ام اس و تشخیص پزشک به فیزیوتراپیست مراجعه نمایید، زیرا گاهی تنها با کمک چند جلسه فیزیوتراپی ام اس، می توان علائم ناشی از آن را کاهش داد.
مزایای فیزیوتراپی ام اس
از مزایای فیزیوتراپی MS می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- پیشگیری از عود بیماری ام اس
- افزایش تعادل و قدرت بدنی
- آموزش نحوه استفاده از ویلچر، عصا و واکر
- آماده شدن بیمار با زندگی جدید
- آگاهی از روند پیشرفت بیماری ام اس
مهم ترین نکات فیزیوتراپی ام اس
همکاری با فیزیوتراپیست به بهبود مشکلات تعادلی و حرکت کمک خواهد کرد. پیش از شروع جلسات فیزیوتراپی ام اس، صرفه جویی در مصرف انرژی به بیمار آموزش داده می شود و نسبت به شرایط بیمار، فیزیوتراپیست تمریناتی را جهت انجام در منزل به بیمار آموزش می دهد. با انجام ورزش منظم و مداوم ، می توان بسیاری از بیماری ها را درمان کرد و گردش خون را بهبود بخشید.
نتیجه نهایی
حمله سیستم ایمنی بدن به رشته های عصبی در سیستم عصبی مرکزی، بیماری ام اس را ایجاد می کنند که این بیماری بر رفتار، حرکت، گفتار و … تاثیر می گذارد. از آن جایی که علائم ام اس در هر بیمار متفاوت می باشد، روش های درمان متفاوتی نیز به کار گرفته می شود.
یکی از این روش های درمان، فیزیوتراپی ام اس می باشد که به بهبود علائم این بیماری کمک شایانی می کند. به طور کلی فیزیوتراپی ام اس با هدف کنترل و هماهنگ کردن الگوی حرکتی و کاهش اسپاسم، بازیابی توانایی های عملکردی، تقویت عضلات و جلوگیری از انقباض صورت می گیرد.
بدون نظر