پروتز پا چیست؟ افرادی که دچار قطع عضو در ناحیه پا می شوند نیاز به پروتز پا مصنوعی به عنوان جایگزینی برای اندام از دست رفته دارند. در این راستا، پروتز اندام تحتانی به پروتزی گفته میشود که جایگزین هر قسمت از اندام تحتانی شود تا هدف عملکردی و یا زیبایی اندام تحتانی را بازیابی کند. از مهمترین عواملی که منجر به قطع عضو در این ناحیه میشوند میتوان به وجود اختلالات عروقی، نروپاتی ها، ناهنجاریهای مادرزادی، بیماریهای سیستمیک (مانند دیابت)، تومورها و البته آسیبهای فیزیکی مستقیم اندام تحتانی ناشی از حوادث مختلف اشاره کرد.
مرکز تخصصی ساخت پروتز پا کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان بوده است . برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید
با ما در ارتباط باشید
پروتز پا چیست؟
پروتز پا می تواند به افرادی که آمپوتاسیون پا را تجربه کردند، کمک کند تا راحت تر جابجا شوند. این پروتزعملکرد و گاهی اوقات حتی ظاهر یک پای واقعی را تقلید می کند. سطوح قطع عضو، ممکن است در هر یک از حالت های زیر باشد:
- پارشیال فوت یا قطع عضو بخشی از پا
- سایم یا قطع عضو در مفصل مچ پا
- ترانستیبیال یا قطع عضو زیر زانو
- قطع عضو روی زانو
- ترانسفمورال یا قطع عضو بالای زانو
- نهایتاً قطع عضو کامل اندام تحتانی در سطح مفصل لگن
که رایجترین سطوح قطع عضو، از نوع ترانستیبیال و ترانسفمورال هستند. هر پروتز پای منصوعی نیاز به یک پنجه پروتزی دارد. در حقیقت این پای مصنوعی با هدف تقلید عملکرد طبیعی پا هنگام حرکت، طراحی شده است. برای رسیدن به این هدف پنجه پروتزی، شوک وارده هنگام ضربه به پاشنه پا را جذب و ثبات را در حالت نیمه ایستاده ایجاد کرده و همچنین اهرم انگشتان پای سالم را، هنگام بلند کردن پا نگه میدارد. این ویژگیها موجب می شود تا کاربر به راحتی و آرامی روی پای خود حرکت کند.
اجزا و لوازم پروتز پای مصنوعی
جهت بررسی لوازم پروتز پا می توان گفت، بر اساس سطح قطع عضو، پروتز اندام تحتانی شامل اجزای مصنوعی است که جایگزین لگن، ران، زانو، ساق، مچ پا و پا میشوند. برای هر دو سطح قطع عضو، رایج پروتز شامل سه بخش اصلی است:
- سوکت: که خود از دو بخش نرم (از جنس پلی فوم یا سیلیکون) و سخت (از جنس زرین) ساختهشده و با انتهای عضو قطع شده در ارتباط مستقیم است.
- قسمت ساق: که عموماً از یک لولهی مدولار با پوشش پلاستوزوت یا ابر فرم دادهشده به شکل ساق ساخته میشود.
- مجموعهی مچ و پا: که میتواند در ساده ترین حالت به صورت یک پنجهی ساچ و بدون مفصل مچ باشد یا اینکه از نوع پنجهای با مفصل مچ تک یا چند محوره باشد (گروه دیگری که جدیداً برای این بخش توسعه دادهشده است پنجههای کربنی هستند که با استفاده از خصوصیت جذب و آزادسازی انرژی بافت کربنی در آنها حرکات مچ و پا شبیهسازی میشود).
برای پروتز قطع عضو ترانسفمورال یک بخش دیگر تحت عنوان مفصل زانو نیز وجود دارد که میتواند از نوع ساده تک محوره تا انواع پیشرفتهتر با چند محور و پمپهای هیدرولیکی کمکی و یا حتی نوع هوشمند برای شبیهسازی هرچه دقیقتر حرکات زانو حین راه رفتن باشند.
انواع پروتز پای مصنوعی
با توجه به نوع نیازمندی، سبک زندگی، هدف و همچنین توان مالی و نوع بیمه درمانی طیف وسیعی از انواع مختلف پروتز اندام تحتانی وجود دارد. لازم به ذکر است، مواد و اجزایی که در ساخت پروتز مورد استفاده قرار میگیرد، از جنس مواد سبک با مقاومت بالا، مانند تیتانیوم، آلومینیوم و رزین های پلی استر هستند که فرد وزن اضافی از پروتز دریافتی را در کمترین حد ممکن احساس کند.
انتخاب پروتز مناسب میتواند، نقش قابل توجهی در بازگشت فرد به زندگی عادی و کسب عملکرد طبیعی داشته باشد. سایر عواملی که در انتخاب مناسب ترین پروتز پا میتوانند نقش تعیینکننده داشته باشند عبارتاند از سن، جنسیت، وزن، شغل و سطح تحرک فرد دریافت کننده است.
پای مصنوعی در حالت ایدهآل وزن کمی دارد، با این حال وزن، پیچیدگی و هزینه آن با افزودن ویژگیهای مطلوبتری افزایش پیدا میکند. انواع و مدلهای مختلفی از پروتز پا طراحی و تولید شده است و برای هر فرد بیمار متناسب با نوع و سطح فعالیت، وزن و اندازه پا، اشتغال و نیازهای فردی متفاوت است.
پنجه پای ثابت با پاشنه نرم (SACH) – سخت
سادهترین نوع پنجه پروتزی بوده که هیچ لولا و قسمت متحرکی ندارد. در نوع غیر فعال آن، زبانه در داخل پا انعطافپذیر نمی باشد. بخشهای لاستیکی این پروتز با ایجاد شرایطی، امکان خم یا منعطف شدن و تغییر شکل پا را هنگامی که تحت فشار قرار میگیرد، فراهم میکنند. هنگام که ضربهای به پاشنه پا وارد میشود، قسمت انتهایی پاشنه گروتزی فشرده شده و اینکار با انتقال وزن به پا، موجب کاهش وزن پاشنه بر روی زمین میگردد. زمانی که بیمار روی انگشتان پای خود خم میشود، انگشتان پا به منظور انتقال راحت تر، منعطف میشوند.
مزایا
- وزن کمتر نسبت به سایر مدل ها
- ضد آب
- با دوام
- ارزان قیمت
- پایدار
- مناسب برای افراد کم وزن و کم تحرک
معایب
- انعطاف کمی دارد
- ارتفاع پاشنه ثابت و عدم امکان سفارشی سازی
- جذب شوک پایین
- عدم امکان تنظیم مطابق با نیازهای متنوع
- حفظ ثبات با یک پیچ و بالا بودن ریسک شکستگی
- نامناسب برای کاربران فعال
مچ پای ثابت با پاشنه نرم (SACH) – نرم
در این نوع پای مصنوعی، افزودن زبانهای منعطف یا متحرک، خاصیت انعطاف پذیری پنجه پا را هنگامی که تحت فشار قرار می گیرد افزایش می دهد. خاصیت ارتجاعی آن موجب میشود تا زمانی که فشار آزاد شد، زبانه به حالت ابتدایی خود بازگردد. این خاصیت انعطاف پذیری به عنوان جذب کننده شوک عمل میکند و هنگامی که بیمار وزنش را از طریق پا انتقال میدهد، به وی کمی فشار اضافه منتقل مینماید. همچنین هنگام اعمال فشار ایستادن روی پنجه پا، فشار به پا انتقال پیدا میکند.
مزایا
- وزن کم
- ضد آب
- دوام کافی
- قیمت پایین
- مناسب برای افراد دارای وزن کم تا متوسط و کم تحرک
- اصلاح جذب شوک نسبت به نوع غیرفعال
معایب
- عدم امکان سفارشی سازی
- ارتفاع پاشنه ثابت و غیرقابل تغییر
- عدم امکان تنظیم مطابق با نیازهای متنوع
- حفظ ثبات با یک پیچ و بالا بودن ریسک شکستگی
پای مصنوعی چند محوره – Multiaxial foot
این مدل دارای مفاصل بند بوده تا امکان حرکات پا از پاشنه تا انگشتان مثل ایستادن روی پاشنه یا پنچه و یا حرکت از سمتی به سمت دیگر را فراهم سازد. علاوه بر این میتواند حرکات دیگری نظیر پیچش یا چرخش در محور طولی ساق را نیز فراهم کند. این پروتز میتواند حرکات پا را بسیار طبیعی تر از پای ساچ یا تک محوره، تقلید کند.
این نوع، انرژی بیشتری را باز میگرداند و حس نرمی و سازگاری بیشتری در زیرپا ایجاد میکند و موجب افزایش ثبات و راحتی بالاخص در سطوح ناهموار شود.
مزایا
- امکان تغییر ارتفاع پاشنه
- ضد آب
- امکان تنظیم با نیاز مخاطب
- با دوام
- عمکرد بهبود یافته نسب به سایر مدلها
- مناسب برای فعالیت های متوسط تا بالا
معایب
- وزن بیشتر نسبت به سایر مدلها
- گرانقیمت تر
- آزاد شدن و کاهش کنترل کاربر به مرور زمان
- فاقد جذب شوک قابل توجه
چه افرادی مناسب دریافت پروتز پا می باشند؟
پس از فرآیند جراحی قطع عضو اندام تحتانی و رسیدن به ثبات نسبی بالینی، فرد از بخش مراقبتهای ویژه ترخیص شده و راهی منزل میگردد. در طی زمان اولیه پس از ترخیص از بیمارستان، تمرکز اصلی بر این است که مشخص گردد آیا بیمار کاندید پروتز است یا خیر. سطح عملکرد، پتانسیل پیشرفت و همچنین میزان آمادهسازی اندام باقیمانده (استامپ)، برای پروتز در صورت کاندید شدن بیمار جز عوامل تعیینکننده هستند.
فرآیند آمادهسازی استامپ شامل آموزش تحرک، آموزش مراقبت از پوست، تقویت عضلات، کاهش و مدیریت درد و همچنین شکلدهی و باندپیچی است. بهطور خاص، حفظ دامنه حرکتی اولیه و حساسیت زدایی از اسکار ناشی از قطع عضو، از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر فرآیند آمادهسازی استامپ رعایت شده باشد بهترین زمان برای دریافت پروتز معمولاً یک یا دو ماه بعد از جراحی است.
در حالی که بسیاری از افراد با از دست دادن اندام عملکرد خوبی با پروتزهای دریافتی دارند، اما همه بیماران کاندید مناسبی برای پروتز پا نیستند. چند سوال که می توانید قبل از انتخاب پروتز اندام تحتانی با پزشک خود در میان بگذارید عبارتند از:
- وضعیت پوست اندام چگونه است؟
- اندام باقیمانده چقدر دامنه حرکت دارد؟
- آیا پای دیگر سالم است؟
- سطح فعالیت شما قبل از قطع عضو چقدر بود؟
- اهداف تحرک شما چیست؟
قیمت و هزینه پروتز پای مصنوعی چقدر است؟
قیمت پروتز پا به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار بر روی هزینه، نوع قطعی عضو است. هزینه پروتزهای پایین زانو، بسیار کمتر از مواردی است که به زانو نیاز دارند و با توجه به اینکه مکانیسم های مختلفی برای ایجاد زانوی خم شونده به کار گرفته می شود، بیشترین تغییرات قیمت معمولاً در این قسمت دیده می شود. چگونگی ظاهر پا، متأثر از جنس مواد استفاده شده خواهد بود که این نیز بر هزینه نهایی تأثیر می گذارد.
قیمت پروتز پنجه پا میتواند تأثیر گرفته از نوع آن باشد که در ساده ترین حالت، به صورت یک پنجهی ساچ و بدون مفصل مچ است و در حالت پیشرفته تر، از نوع پنجهای با مفصل مچ تک یا چند محوره خواهد بود. حال سوال پیش می آید، قیمت پروتز پا با بیمه چقدر است؟ در این مورد می توانید با مشاوران کاویان کلینیک، به طور رایگان از طریق شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید تا شما را با در نظر گرفتن نوع بیمه تان راهنمایی و مطلع کنند.
بهترین پروتز پا کدام است؟
برای افراد قطع عضو، یافتن بهترین پروتز، مناسب با سبک زندگی آن ها، می تواند یک چالش باشد، اما اکثر افراد موافقند که هر چه پروتز به تقلید از نمونه بیولوژیکی خود نزدیک شود، بهتر است. یک پروتز پای ایده آل باید مقاومت های لازم را داشته باشد، زیرا هنگام راه رفتن و دویدن نیرو و گشتاور زیادی را متحمل می شود. پیشرفته ترین پروتزهای پا، حرکتی شبیه عضلات و تاندون های از دست رفته را دنبال می کنند که راه رفتن را عادی، استرس بر روی مفاصل را کاهش و به افراد در مسافت های طولانی و در مواجه با زمین های ناهموار کمک خواهند کرد.
انتخاب پروتز اندام تحتانی متناسب با نیازها و اهداف شخصی، باید توسط متخصص این زمینه انجام شود. فرد متخصص به لطف تحصیلات، تجربه و دانش بیومکانیکی خود، مناسب ترین گزینه را که به بیمار در انجام فعالیت های روزانه و رفع نیازها او کمک کند را انتخاب خواهد کرد. شناخت اصول و ویژگی های پروتز پا، یک روش کمک به شما برای پیدا کردن بهترین پروتز پا در ایران خواهد بود.
فناوریهای جدید برای پای مصنوعی
فناوری اندام مصنوعی با جهش و پیشرفت به طرز چشمگیری پیشرفت کرده است. دانشگاه MIT اخیرا در گزارشی با اشاره به این چشماندازهها مینویسند: امروز میتوانیم به افرادی که اعضای بدن خود را از دست دادهاند موارد متعددی را ارائه دهیم. مواردی شامل بیولوژی، زانوهای مصنوعی قابل کنترل با میکروچیپها، پا با پشتیبانی هوش مصنوعی و قابل حرکت و مواردی که هر روز اضافه میشوند.
نکاتی که قبل از انجام پروتز پا باید دانست!
فردی که دچار نقص عضو شده است، برای انجام امور روزمره خود، نیازمند استفاده از اندام های مصنوعی نظیر پروتز می باشد. این پروتزها می توانند عملکرد و حتی ظاهر یک عضو واقعی را تقلید کنند. فردی که از پروتز پای مصنوعی استفاده می کند، ممکن است برای راه رفتن نیاز به واکر یا عصا داشته باشد، در حالی که برخی آزاده و بدون مشکل راه می روند.
هر فردی مناسب دریافت پروتز نیست!
درست است که پروتز برای افرادی که دچار نقص عضو تحتانی هستند بسیار خوب کار می کند اما، هر فردی مناسب استفاده از آن ها نیست. مواردی وجود دارد که ممکن است قبل از تجویز پروتز، توسط پزشک به بررسی نیاز داشته باشند. مواردی نظیر:
- وجود بافت نرم کافی
- میزان درد
- وضعیت پوست روی اندام
- دامنه حرکتی اندام باقی مانده
- سالم بودن پای دیگر
- میزان فعالیت فرد
- اهداف تحرکی فرد
میزان آسیب دیدگی و موضع آن، در انتخاب نوع پروتز بی تاثیر نیست. در کل استفاده از پروتز بالای زانو نسبت به پروتز زیر زانو، سخت تر است. از دید کسلر، درصورتی که مفصل زانو آسیب ندیده باشد، پای مصنوعی نیاز به تلاش زیادی نداشته و دامنه حرکتی آنها بیشتر خواهد بود. دلیل قطع عضو بر سلامت اندام باقی مانده نیز موثر است. زمانی که قطع عضو به دلیل بیماری هایی نظیر دیابت و عروقی محیطی صورت گیرد، فرد بیمار در مقایسه با فردی که فعالتر بوده و به دلیل تروما مجبور به قطع عضو شده است، در استفاده از پروتز حساس تر خواهد شد. هنگام استفاده از پروتز، شرایط افراد با یکدیگر متفاوت بوده و یک پروتز برای همه قابل استفاده نیست (نکاتی که قبل از انجام پروتز پا باید دانست!)
پاهای پروتز برای همه یکسان نیست!
پروتزها از موادی سبک و بادوام ساخته شده اند. با توجه به محل قطع عضو، پروتز می تواند مفاصل عملکردی زانو و مچ پا را در بر گیرد. به منظور چسباندن پای پروتزی به بدن، قالبی دقیق از اندام باقی مانده گرفته می شود که محکم روی عضو، قرار می گیرد که به آن سوکت می گویند. برای انتخاب نوع پروتز، تعامل بین پزشک و بیمار بسیار مهم است. یک متخصص پروتز، فردی است که در این زمینه تخصص داشته و به شما در انتخاب پروتز مناسب، کمک کند.
توانبخشی
پس از آنکه پای مصنوعی انتخاب شد، می بایست نسبت به تقویت پاها، بازوها و سیستم قلبی عروقی اقدام کرد. افراد می بایست با پزشک، فیزیوتراپیست، مربی و سایر کادر درمان به منظور تهیه یک برنامه توانبخشی بر اساس اهداف تحرکی، همکاری کنند. در این زمینه حفظ سلامت و آمادگی پای سالم بسیار اهمیت دارد. بر اساس گفته کسلر، پای پروتزی فرد همانند طلا با ارزش است، زیرا فناوری طراحی و ساخت پروتز می تواند پیشرفت کند، اما هیچ چیز نمی تواند جای پای سالم را بگیرد.
عادت کردن به یک پای مصنوعی کار ساده ای نیست!
یادگیری راه رفتن با یک پای پروتزی، چالش بر انگیز خواهد بود. ممکن است حتی پس از توانبخشی اولیه، درمواردی به کمک متخصص پروتز نیاز داشته باشید.
مواردی نظیر:
- تعریق بیش از حد (امکان بروز مشکلات پوستی)
- تغییر شکل اندام باقی مانده بدلیل نرم بودن بافت (معمولا در سال اول بعد از قطع عضو رخ می دهد)
- ضعف در اندام باقی مانده
- درد فانتوم
درد فانتوم اندام
مشکلی بسیار واقعی بوده که عموما افراد بعد از قطع عضو با آن مواجه می شوند، این مشکل دردی است که به نظر می رسد از اندام قطع شده حاصل می گردد. بر طبق آمار حدود ۸۰% افرادی که دچار نقص عضو شده اند، درد فانتوم را تجربه می کنند. برای از بین بردن این درد روش های متعددی مطرح شده است. آینه درمانی روشی است که بر اساس آن، فرد روبروی آینه ایستاده و نگاه کردن به خود، می تواند احساس از دست دادن عضو را از بین ببرد و مغز را فریب دهد که هنوز پا آنجاست تا درد، متوقف گردد.
گاهی این درد از بیماری دیگری که روی اندام باقی مانده تاثیر می گذارد، نشأت می گیرد. بیماری های نظیر سیاتیک یا نورم.
امکان تغییر در پروتز پا
ممکن است پس از مدتی متوجه شوید که عملکردتان قابل قبول نیست. با این حال در اکثر مواقع، افراد با پروتز هماهنگ شده و آماده استفاده از پروتز موقت، برای نزدیک به ۳-۵ سال می شوند. وجود درد و ناراحتی از نشانه های است که بیان می کند، به بررسی مجدد پروتزها توسط پزشک نیاز است. ممکن است پزشک نسبت به تنظیم مجدد پروتز فعلیتان اقدام کند و یا توصیه کند که از پروتز جدیدی استفاده کنید.
با گسترش علم و تکنولوژی، فناوری تولید پروتزهای مصنوعی نیز در حال پیشرفت است، امروزه از سنسورهای مختلفی برای تغییر وضعیت پروتزهای پا به منظور پیادهروی در مسیرهای متفاوت، استفاده می گردد.
جمع بندی
پروتز پا به عنوان جایگزینی برای اندام از دست رفته، باید دارای ویژگی ها و قابلیت هایی باشد که به شخص دریافت کننده کمک کنند تا بتواند به بهترین شکل فعالیت های شخصی و اجتماعی خود را ادامه دهد.
مرکز تخصصی ساخت پروتز پا کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان بوده است . برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید
با ما در ارتباط باشید
سلام بر حسب اتفاقی دچار قطع پا از ناحیه بالای زانو شدم پای چپ حدود 5 انگشت زیر زانو، برای دریافت پای مصنوعی چه اقداماتی باید انجام بدم؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید.
سلام دوست عزیز
برای دریافت مشاوره رایگان به کلینیک تماس بگیرید تا مشاورین به صورت تخصصی شما را راهنمایی کنند tel:02191008881
سلام. پای چپم از زیر زانو قطعه و مدت 2 ساله که دارم از پای مصنوعی با ژل لاینر استفاده میکنم. پام کمی میلنگه و اینکه ژل گرمای زیادی رو ایجاد میکنه. لطفا راهنمایی کنید و آدرستون رو بدید. ممنونم
سلام دوست عزیز
ژل لاینر ها معمولا با تعریق همراه هستند(شناخت انواع اجزا و لوازم پای مصنوعی). در مورد اینکه میفرمایید میلنگه باید به صورت حضوری بررسی شود.
تهران خیابان شریعتی بالاتر از پل رومی (مترو قیطریه) کوچه حقیقت خواه پلاک ۱۷۷۷ طبقه ۱ واحد ۱ و طبقه ۲ واحد ۸
سلام پدر من مدت دو هفته ست ک دچار قطع عضو پای راست بالای زانو شدن. هیچ اطلاعاتی در مورد روند درمان و پروتز پا نداریم اگر براتون مقدوره لطف می کنید بفرمایید ک ما باید از کجا شروع کنیم و حدودا قیمتش چقدر خواهد شد؟
سلام دوست عزیز
قطع عضو باید توسط کارشناس پروتزیست معاینه و ارزیابی شود تا در مورد تهیه نوع پروتز پا تصمیم گیری شود
در مورد هزینه ساخت پروتز پا پس از معاینه به طور دقیقا مشخص می شود که به طور کلی می توانید در مطلب قیمت پروتز پا، معیارهای تعیین قیمت را بررسی کنید.
بهترین پروتز پا مصنوعی که در کلینیک شما ارائه میشه چی هست؟
سلام دوست عزیز
برای پاسخ به این سوال می توان گفت بهترین پروتز پا برای هر شخص بسته به شرایط آن شخص مشخص می شود. برای دریافت مشاوره رایگان تخصصی می توانید به مرکز ارتوپدی کاویان کلینیک تماس بگیرید. 02191008881
پیشرفته ترین پروتز پا
ادرس شما چی هست؟ تهران هستید؟
سلام بله ، تهران خیابان شریعتی بالاتر از پل رومی (مترو قیطریه) کوچه حقیقت خواه پلاک ۱۷۷۷ طبقه ۱ واحد ۱ و طبقه ۲ واحد ۸
سلام من انگشت شست پای راستم رو از دست دادم متوجه نشدم پروتز پا برای من کاربردی داره؟
سلام دوست عزیز
شما باید از پروتزهای زیبایی و پروتز انگشت پا استفاده کنید. مطلب: تهیه شست مصنوعی
خسته نباشید میشه در مورد قطع پا از مچ هم یه توضیحی بدید؟
سلام دوست عزیز
برای مطالعه بیشتر در مورد سایم یا قطع عضو در مفصل مچ پا به مطلب زیر مراجه کنید. مطلب: پروتز مچ پا