احتمالا با شنیدن نام تاندون آشیل به یاد پاشنه‌ی آشیل، نقطه ضعف این قهرمان رویین‌تن باستان می‌افتید. اما این تاندون که سبب آسیب این قهرمان شد، امروزه در بدن ما چه اهمیتی دارد؟ آیا ممکن است مانند بسیاری از آسیب‌هایی که از بدو تولد در برخی افراد وجود دارد، این تاندون نیز در برخی از نوزادان دچار آسیب شده باشد؟ برای اصلاح کیفیت سلامتی در این افراد چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات و شناخت بیشتر از کوتاهی مادرزادی تاندون آشیل با ما همراه باشید.
مجموعه تخصصی ارتوپد فنی کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید. جهت ردیابی مشکلات ارتوپدی، گزینش بهترین راه درمان، اسکن کف پا و سفارش و ساخت انواع کفی طبی با ما در ارتباط باشید.
نقش تاندون آشیل در بدن چیست؟
تاندون آشیل قوی‌ترین و بلندترین زردپی در پای انسان است. این تاندون عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند. وقتی عضلات ساق پا منقبض می‌شوند، تاندون آشیل، استخوان کف پا را بلند می‌کند و باعث می‌شود فرد بتواند بایستد، راه برود و بپرد. تاندون آشیل با وجود استحکام بالایی که دارد به علت خون‌رسانی محدود و فشار زیادی که تحمل می‌کند، در معرض آسیب فراوان است. تاندون آشیل یا عضلات ساق پا در کودک، به دلیل آسیب دیدگی یا نحوه رشد تاندون در قبل و بعد از تولد، ممکن است کوتاه یا سفت و انعطاف‌ناپذیر باشد. سفت بودن یا کوتاهی تاندون آشیل می‌تواند باعث مشکلاتی مانند راه رفتن روی پنجه پا در کودکان شود. روش‌های درمانی برای بلند کردن این تاندون می‌تواند راه رفتن کودک را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
نکاتی در مورد آناتومی تاندون آشیل
این تاندون به عضله سه‌سری که در پشت ساق قرار دارد متصل می‌شود و حدود پانزده سانتی‌متر طول دارد. یک کیسه‌ی کوچک پر از مایع که بورس نامیده می‌شود، حرکت تاندون آشیل در ناحیه اتصال به پاشنه را تسهیل می‌کند.
کوتاهی تاندون آشیل در سن کودکی با راه رفتن کودک روی پنجه، خود را نشان می‌دهد. این کئتاهی در صورتی که اصلاح نشود در بزرگسالی سبب گودی کمر و قوز پشت و پا درد می‌شود.
دلایل کوتاهی مادرزادی تاندون آشیل چیست؟
- راه رفتن روی پنجه پا در بسیاری از کودکان به دلایل ناشناخته دیده می‌شود. اگر راه رفتن از روی عادت بر روی پنجه پا درمان نشود، می‌تواند سبب کوتاهی تاندون آشیل شود.
- انقباض شدید عضلات ساق پا در کودکان مبتلا به فلج مغزی خفیف، سبب می‌شود کودک پاشنه پای خود را به سمت بالا بکشد. اگر درمان نشود عضله به قرار گرفتن در این موقعیت عادت می‌کند، سفت می‌شود و راه رفتن معمولی دشوار می‌شود.
- قرار دادن کودک در روروئک یا زود راه افتادن شیرخوار می‌تواند سبب کوتاهی شود.
- سرپا نگه داشتن بیش از حد کودکان نوپا و یا راه رفتن زودتر از موعد آنها می‌تواند از دلایل کوتاهی تاندون آشیل باشد.
- طولانی نشستن در حالت دوزانو در بزرگسالان سبب انقباض تاندون آشیل می‌شود.
- استفاده طولانی و مداوم از کفش‌های پاشنه‌بلند سبب انقباض طولانی مدت و سرانجام کوتاهی تاندون آشیل می‌شود.
- بی‌تحرکی، ورزش نکردن و انجام ندادن حرکات نرمشی از دلایل کوتاهی تاندون آشیل است و از معایب زندگی ماشینی و بی‌تحرک امروز است.
- روی پنجه پا راه رفتن در ورزشکاران و رقصیدن مداوم بدون نرمش‌های کششی عضلات ساق پا، رفتاری آسیب‌رسان است.
- حوادثی مانند تصادف و سکته مغزی باعث آسیب به بخشی از مغز می‌شود و حرکات عضلات اندام‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- بیماری‌هایی مانند MS که به صورت مزمن سیستم عصبی عضلانی را تخریب می‌کنند، فعالیت طبیعی تاندون و عضله را مختل می‌کنند.
عوارض کوتاهی مادرزادی تاندون آشیل در کودکان
راه رفتن کودک بر روی پنجه پا از شایع‌ترین تظاهرات کوتاهی تاندون آشیل است.
عدم تمایل کودک به استفاده از سرویس بهداشتی ایرانی می‌تواند از علائم پنهان کوتاهی تاندون آشیل باشد. در کوتاهی تاندون پشت ساق پا فرد نمی‌تواند در حالت چمباتمه بنشیند یا خیلی زود دچار درد در پشت زانو می‌شود.
کودک در زمان راه رفتن، نیم‌تنه خود را بیش از حد به سمت جلو خم می‌کند و این ناتوانی در صاف ایستادن ممکن است در بزرگسالی نیاز به جراحی داشته باشد.
کوتاهی مادرزادی تاندون آشیل چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص این مشکل، پزشک ساق پای شما را معاینه می‌کند و میزان آسیب و عملکرد عضو را بررسی می‌کند. بررسی نحوه راه رفتن، انجام اسکوات، بالا رفتن از پله و حفظ تعادل روی یک پا برای ارزیابی مفید است. انجام فعالیت‌های روزانه، ورزش و نوع کفشی که می‌پوشید، برای تشخیص اهمیت دارد.
برای تشخیص اختلالات تاندون آشیل به عکس‌برداری با اشعه ایکس یا MRI احتیاجی نیست.
کوتاهی تاندون آشیل را با چه روش‌هایی می‌توان درمان کرد؟
بستن بریس
بریس‌ها برای افرادی توصیه می‌شود که روی پنجه پا راه می‌روند. بریس‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که مانع خم شدن مچ پا می‌شوند. بریس‌ها از بالای ساق تا انتهای انگشتان پا امتداد دارند و از راه رفتن کودک بر روی پنجه جلوگیری می‌کنند. بریس‌ها فعالیت و حرکات طبیعی کودک را محدود می‌کنند.
فیزیوتراپی
فزیوتراپیست‌ها با توجه به نوع آسیب تاندون و میزان آمادگی فرد، برنامه‌ای را پیشنهاد می‌کنند. با انجام ورزش‌های کششی و انعطاف‌پذیری، شدت درد کاهش می‌یابد و ترمیم تاندون سریع‌تر انجام می‌گیرد. همچنین با انجام ورزش‌هایی می‌توانید توان بدنی خود را افزایش دهید و از خود در برابر آسیب‌دیدگی‌های دیگر مراقبت کنید. ماساژ عمیق برای خون‌رسانی بهتر و انعطاف‌پذیری انجام می‌شود. اولتراسونوگرافی و گرما‌دهی از دیگر روش‌های موثر است.
ورزش کردن
انجام حرکات کششی، انقباض ماهیچه را کمتر می‌کند و با شل کردن تاندون حرکات فرد را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، انجام حرکات ورزشی دیگر کمک می‌کند عضلات قوی‌تری داشته باشید و فشار از روی تاندون برداشته شود. برای انجام حرکات ورزشی درست و مناسب با وضعیت بدنی خود، با پزشک مشورت کنید.
سفت شدن تاندون آشیل با درد زیادی همراه است. حرکات کششی ماهیچه پشت ساق باعث شل شدن عضله و حس بهتر در فرد می‌شود.
برای حرکت کششی ساق، دست خود را روی یک دیوار قرار دهید، سپس پای منقبض را به سمت عقب ببرید و پای دیگر خود را اندکی خم کنید تا کششی در ساق ایجاد شود. به مدت 30 ثانیه در این حالت بمانید و این کار را سه بار انجام دهید.
اگر حرکت کششی بالا برای شما آزاردهنده است، حرکت کشش پنجه به دیوار فشار کمتری بر اندام فوقانی وارد می‌کند.
برای انجام حرکت کشش پنجه، رو به دیوار بایستید، انگشتان پای خود را به سمت بالا مقابل دیوار قرار دهید. پاشنه خود را روی زمین قرار دهید و به سمت جلو خم شوید. در این حالت پای دیگر شما باید پشت سر شما قرار داشته باشد. این حرکت را نیز سه بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
برای بهبودی باید حرکات کششی را به صورت منظم انجام دهید. حتی زمانی که دیگر درد و کشش نداشتید، این فعالیت‌ها را ادامه دهید.
از حرکات سریع مانند پریدن و جهیدن خودداری کنید. اگر در هنگام انجام حرکات احساس درد داشتید، حرکات را متوقف کنید.
عمل جراحی
در مواردی پزشک تشخیص می‌دهد که برای اصلاح کوتاهی تاندون آشیل به عمل جراحی نیاز است. بعد از جراحی تا چند ماه فیزیوتراپی اهمیت دارد تا به تدریج تحرک مچ پا و قدرت پا را بازیابی کنید.
مجموعه تخصصی ارتوپد فنی کاویان کلینیک با بیش از 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید. جهت ردیابی مشکلات ارتوپدی، گزینش بهترین راه درمان، اسکن کف پا و سفارش و ساخت انواع کفی طبی با ما در ارتباط باشید.
