در کل ارتوز اسم کلی برای تمامی اقلام کمک کننده به بدن انسان، جهت رفع نقص یا مشکل در کارکرد یک عضو یا چندین عضو می باشد. به طور مثال عصا، عینک و کمربند طبی هرکدام یک ارتوز می باشند. ارتوزها بر اساس عملکرد، به دو گونه ارتوز ساپورت کننده و ارتوزهای اصلاحی تقسیم میشوند.
ارتوز حمایت کننده یا ساپورت کننده چیست؟
ارتوز حمایت کننده یا ساپورت کننده چیست؟
ارتوزهای حمایتکننده یا ساپورت کننده همانطور که از اسمشان پیداست، در راستای نگهداری یک یا چندین عضو در پوزیشن خاص طراحی و ساخته میشوند. البته در یک نوع تقسیم بندی جزئیتر، این ارتوزها بهگونه ثابت و متحرک نیز تقسیم خواهند شد که بیان گر هدف ساخت ارتوز میباشند.
برخی از این ارتوزها، دارای مفاصل جهت کمک به راه رفتن یا حرکت کردن دست بیماران هستند. از طرفی، گونه دیگر به جهت ایجاد ثبات و عدم تحرک تا ایجاد بهبودی کامل طراحی و ساخته میشوند. ارتوزهایی که جهت ایجاد ثبات و عدم تحرک میباشند، غالبا استفاده کوتاه مدت داشته و عمدتا پس از عارضههای ارتوپدیک مانند شکستگیها و در رفتهگیها مورد استفاده قرار می گیرند.
ارتوزهای ساپورت کننده متحرک
ارتوزهای متحرک اغلب استفاده طولانی مدت تری دارند و عمدتا برای بیماران با عارضههای نورولوژیک مانند بیماریهای فلج اطفال، آسیب نخاعی، ام اس و … طراحی میشوند. از طرفی به علت پیچیدگی در طراحی و استفاده از مواد با طول عمر بیشتر، غالبا هزینهای بیشتر از ارتوزهای ثابت دارند.
انواع ارتوزهای ساپورت کننده
ارتوزهای پا (FO)
ارتوزهای پا دارای اشکال و اندازه های مختلفی هستند و می توانند از شلی رباط گرفته تا اختلال عملکرد تاندون درشت را درمان کنند. ارتوزهای پا می توانند به صورت پیش ساخته یا سفارشی استفاده شوند. بسته به نیاز بیمار و شدت عارضه، متخصص ممکن است ارتز پیش ساخته پا یا ارتز سفارشی را پیشنهاد دهد. روش های متفاوتی برای ایجاد ارتزهای سفارشی وجود دارد و همچنین تنوع مواد قابل استفاده نیز متفاوت خواهد بود. پزشک متخصص با ارزیابی شرایط بیمار، مناسب ترین مدل و جنس را برای او برمی گزیند.
ارتوز مچ پا (AFO)
یکی از رایج ترین ارتزهای ساپورت کننده، ارتز مچ پا (AFO) است. بسیاری از استایل ها، مواد قابل استفاده، ویژگی ها و تکنیک ها وجود دارد که AFO ها می توانند از آنها استفاده کنند . AFO جامد معمولاً از پلی پروپیلن، کو پلیمر، پلی اتیلن و فیبر کربن ساخته می شوند که می توان از آنها برای کنترل ساق پا در راه رفتن، حفظ فاصله پا در تاب خوردن (بخشی از چرخه راه رفتن که پای شما از پشت به جلو حرکت می کند) و جلوگیری از انقباضات استفاده کرد.
این موارد در بیماران فلج مغزی، سکته مغزی، بیماران دچار عارضه نخاعی و بیماران مبتلا به تشخیص عصبی عضلانی استفاده می شوند. بوت CAM که CAM مخفف کنترل حرکت مچ پا است و به آن “moon boots” نیز گفته می شود برای درمان شکستگی اندام تحتانی یا آسیب های رباط استفاده خواهد شد.
ارتوزهای زانو (KO)
ارتز زانو به دلایل مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال برای ثابت کردن کاسه زانو، درمان آرتروز یا آرتریت روماتوئید و درمان آسیب های رباط های صلیبی قدامی/ خلفی و رباط های جانبی قابل استفاده خواهد بود.
ارتوزهای زانو مچ پا (KAFO)
KAFO ها شبیه AFO ها هستند با این تفاوت که مفصل زانو و نیمی از قسمت ران را شامل می شوند. KAFO ها دارای نوعی از مفصل زانو هستند (چرخش، قفلی، کنترل وضعیت) و بسته به اهدافی که KAFO باید به آنها برسد دارای مفصل مچ پا نیز می باشند. آنها می توانند از همان مواد AFO ساخته شوند.
ارتوزهای مفصل ران (HKAFO)
این ارتزها مانند KAFO هستند با این تفاوت که تا لگن گسترش یافته اند و از مفصل ران عبور می کنند. مفاصل ران می توانند آزاد، قفل شده یا تا حدی قفل شونده باشد. مفاصل زانو و مچ پا (در صورت وجود) نیز می توانند آزاد یا به طور جزئی یا کامل قفل شونده باشند که این ها همه به تشخیص بیمار، ضعف ها و دامنه حرکتی بیمار بستگی دارد.
ارتوز مفصل ران (HO)
مجموعه وسیعی از ارتزهای مفصل ران برای درمان بیماری های مختلف وجود دارد. برخی از آنها بعد از جراحی برای بی حرکت نگه داشتن مفصل استفاده می شوند. شایع ترین انواع ارتزهای مفصل ران در اطفال، برای درمان دیسپلازی رشد مفصل ران (DDH) مورد استفاده قرار خواهد گرفت. ارتزهای مفصل ران در اطفال، به طور معمول از موارد پیش ساخته شده خواهند بود.
ارتوزهای نخاعی
تعدادی ارتز مختلف نخاعی وجود دارد که می توانند مجموعه ای از تشخیص ها از اسکولیوز در نوجوانان تا شکستگی کمر در بزرگسالان را درمان کنند. ارتزهای ستون فقرات در انواع مختلف، با ثابت نگه داشتن ناحیه آسیب دیده، علاوه بر اینکه به بهبود سریع و صحیح آن ناحیه کمک می کند از آسیب دیدگی بیشتر نیز جلوگیری خواهد کرد.
جمع بندی
ارتوز ساپورت کننده به عنوان وسیله ای کمکی، جهت بهبود آسیب های نخاعی و کمک به اصلاح فرم و تثیبت اندام، به شخص دریافت کننده کمک می کند تا بتواند به بهترین شکل فعالیت های شخصی و اجتماعی خود را ادامه دهد. با بررسی انواع مختلف ازتزها و کاربرد آن ها در این مقاله، قصد داشتیم دید بازتری از چگونگی این ابزار کمک درمانی به شما بدهیم. مجموعه تخصصی ارتوز و پروتز کاویان کلینیک با 10 سال سابقه در زمینه ساخت انواع اعضاء مصنوعی و کمک حرکتی همراه شما عزیزان خواهد بود. برای مشاوره رایگان با شماره 91008881 -021 در ارتباط باشید.